Ekonomi ticari ilişkiler zinciridir; ticari ilişkiler ise dürüstlük ve güven değerlerine dayanır. Nitekim dürüst resim ilkesi bu ilişkiler zincirini bu değerlere dayanarak kurgulayan Türk Ticaret Kanunu’nun emredici bir hükmüdür. Dürüst resim ilkesi, finansal tablolarda şirketlerin varlık ve yükümlülüklerini, öz kaynaklarını ve faaliyet sonuçlarını gerçeğe uygun, ihtiyaca uygun ve karşılaştırılabilir bir biçimde yansıtmasını zorunlu kılar. Böylece şirket ile ticari ilişki kuranların veya kuracakların şirketin finansal durumunu gerçeğe uygun şekilde görmeleri ve kararlarını bu bilgiye göre almaları sağlanmış olur. Gerçeğe uygun, ihtiyaca uygun ve karşılaştırılabilir finansal bilgiler ise muhasebe standartlarına göre hazırlanan finansal tablolar ile mümkündür.
Bununla birlikte finansal tabloların bu standartlara uygunluğuna dair bağımsız ve tarafsız bir uzman tarafından güvence verilmesi, finansal bilgiyi üreten ve kullananlar arasında güven ortamının sağlanması açısından önemli bir ihtiyaçtır. Bu ihtiyacın sonucu olan denetim; denetlenecek unsurların, bu unsurlara ilişkin olarak önceden belirlenmiş kriterlere uygunluk derecesini belirlemek için kanıt toplanması ve bu kanıtların değerlendirilmesi neticesinde elde edilen sonuçların ilgililere raporlanması faaliyetlerinden oluşan sistematik bir süreçtir. Denetimin kimler tarafından ne şekilde yapılacağının ve sonuçlarının nasıl raporlanacağının kurallara bağlanması ise denetim standartlarını ifade eder.
Öte yandan denetim; bir doğruluk, uygunluk ve akılcılık sorgulaması olduğundan, denetim faaliyetinin bizzat kendisinin de kalite ve güvenirlik sorgulamasının yapılması bir zorunluluktur. Denetimde kalite ve güvenirliğin teminatı ise, denetim faaliyetinin önceden belirlenmiş standartlara uygunluğuna bağlıdır. Bu bağlamda bu standartların düzenlenmesi, bu standartlara uyumun gözetimi ve standartlara aykırı davranışlara ilişkin tedbirler alınması ve yaptırımlar uygulanması kamusal bir görevdir.
Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu, bu gerçeklere dayanarak; “finansal raporların uluslararası standartlarla uyumlu olarak düzenlenmesini ve denetlenmesini sağlayacak standartlar koymak, etkin bir kamu gözetimini gerçekleştirmek” misyonu ile kurulmuştur.
Bu bağlamda Kurumumuzun görev ve yetkileri özetle;
• Türkiye Muhasebe Standartlarını oluşturmak,
• Türkiye Denetim Standartlarını oluşturmak,
• Bağımsız denetçiler ve bağımsız denetim kuruluşlarını yetkilendirmek,
• Bunların faaliyetlerini denetlemektir.
Yüksek kalitede ve güvenilir bir finansal raporlama ve bağımsız denetim ortamı oluşturmak vizyonu ile Kurumumuz,
• Standartların ve diğer kuralların düzenlenmesi sürecinde geniş katılım ve mutabakat sağlanması, böylece düzenlemelerin uygulayıcılar açısından benimsenmesi ve uyum düzeyinin artırılmasını,
• Gözetim ve inceleme faaliyetleri ile bu kurallara uyumun denetlenmesini,
• Tüm bu süreçlerin hukuka ve adalete uygun, etkin, şeffaf, hızlı bir biçimde gerçekleştirilmesi yoluyla bağımsız denetimde uygulama birliğini ve denetim hizmetinin uluslararası kalite standartlarında verilmesini sağlamayı amaçlamaktadır.
Ancak muhasebe ve denetim alanında toplumsal başarı; kamu otoritesinin, finansal bilgiyi üreten işletme yönetimlerinin, muhasebe mesleğini icra edenlerin ve bağımsız denetçilerin kamu yararına katkı sağlamak amacıyla ve toplumsal sorumluluk düşüncesiyle birlikte hareket etmelerine bağlıdır.
Kurumumuza duyulan güven ve itibara layık olacağımızı belirtir, sağlık ve başarılar dilerim.
Dr. Hasan ÖZÇELİK
Başkan